Michał Wołowski, urodzony 19 grudnia 1851 roku w Mławie, to postać, która znacząco wpisała się w historię polskiego teatru i dziennikarstwa. Jego życie zakończyło się 18 maja 1900 roku w Warszawie, jednak jego osiągnięcia artystyczne nadal pozostają inspiracją.
Był on nie tylko aktorem, ale również pełnił rolę dyrektora teatru, co świadczy o jego wpływie na rozwój kultury teatralnej w Polsce. Dodatkowo, jako dziennikarz, przyczynił się do kształtowania opinii publicznej oraz promowania wydarzeń kulturalnych.
Życiorys
Michał Wołowski, będący synem poborcy podatkowego Tomasza oraz Józefy z Maleszewskich, rozpoczął swoją przygodę z edukacją w Szkole Głównej w Warszawie. Następnie kontynuował naukę w zakresie medycyny, studiując zarówno w Krakowie, jak i w Monachium. Jego kariera zawodowa przyjęła różnorodne kierunki; w latach 1871–1872 występował na scenach teatralnych w Krakowie oraz Lwowie, jednak wkrótce zdecydował się porzucić życie aktora na rzecz pracy w mediach.
W 1872 roku założył, wspólnie z Kazimierzem Bartoszewiczem, czasopismo „Pochodnia”. Po 1875 roku, w Warszawie, przez pewien okres pełnił funkcję redaktora „Kurier Codzienny”, po ustąpieniu Tadeusza Hiża. W swoim dorobku posiadał także felietony w „Tygodniku Romansów i Powieści” z 1885 roku, a także regularnie współpracował z „Kuriera Warszawskiego” oraz „Kłosów”. W publikacjach tych znalazły się analizy i informacje dotyczące „Dziennika Łódzkiego”, który Wołowski ocenił jako „najpoważniejszy, największy i najlepiej redagowany” z dostępnych czasopism prowincjonalnych.
W latach 1895-1900 był dyrektorem teatru „Victoria” w Łodzi. Jego dyrekcja, która trwała od 29 września 1895 do 30 kwietnia 1900, charakteryzowała się wysokim poziomem repertuaru. W latach 1896-1899 letnie występy zespołu Wołowskiego miały miejsce w Warszawie, a w marcu 1898 oraz w marcu i kwietniu 1900 roku w Petersburgu. Zmodernizował teatr „Victoria”, mieszczący się na dziedzińcu przy ulicy Piotrkowskiej 67, gdzie otworzył światło elektryczne (1895). Niestety, pomimo wsparcia finansowego ze strony miłośników sztuki (w wysokości 10 000 rubli), zbankrutował w kwietniu 1900 roku, a 18 maja tego samego roku zmarł.
Michał Wołowski jest również znany z zorganizowania pierwszej sceny ludowej w Łodzi, zlokalizowanej na Księżym Młynie, wewnątrz robotniczego osiedla Towarzystwa Akcyjnego Wyrobów Bawełnianych Karola Scheiblera, wspierany przez Annę Scheiblerową. W 1897 roku współredagował czasopismo „Rozwój”, gdzie miał nawet wyznaczone miejsce w redakcji odmierzając czas tworząc pierwszą kronikę tygodniową. Napisał programowy artykuł dla „Rozwoju”, jednak szybko podjął decyzję o rezygnacji z dalszej współpracy, co nastąpiło w momencie, gdy zabrał swoją teczkę i więcej nie wrócił. Dodatkowo, współpracował z „Gońcem Łódzkim”.
Wołowski zmarł w Warszawie 18 maja 1900 roku i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 243-2-10). Nabożeństwo żałobne odbyło się pod przewodnictwem ks. Kiełduszyckiego, a w ostatniej drodze uczestniczyli W. Czajewski z redakcji „Rozwoju” oraz K. Młodowski z „Gońca Łódzkiego”.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: Michał Wołowski, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 14.06.2020 r.]
- Krzysztof Stefański: Gmachy użyteczności publicznej dawnej Łodzi. Łódź: Widzewska Oficyna Wydawnicza ZORA, 2000 r., s. 62–63.
- Kronika teatru łódzkiego 1888-1988, [w:] Sto lat stałej sceny polskiej w Łodzi 1888-1988 pod redakcją Anny Kuligowskiej. TPŁ, Łódź 1993 r., s. 280.
- Anna Kuligowska: Łódzka publiczność teatralna w XIX wieku, [w:] Sto lat stałej sceny polskiej w Łodzi 1888-1988 pod redakcją Anny Kuligowskiej. TPŁ, Łódź 1993 r., s. 202.
- „Goniec Łódzki” 1900 nr 115.
- „Kłosy” 1884 nr 997.
- XV-lecie „Rozwoju”, s. 7.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Władysław Staszewski | Waldemar Tkaczyk | Jan Andrzej Walasek | Robert Szpręgiel | Dariusz Olszewski (muzyk) | Sylwia Różycka | Zdzisław Kruszyński | Lucyna Smolińska | Stanisław Skolimowski | Janusz Prusinowski | Dominika Krysztoforska | Eva Kotchever | Janusz Dylewski | RX (producent muzyczny) | Sara Lipska | Janusz Jastrzębowski | Tekla Bądarzewska-Baranowska | Grzegorz Skawiński | Joanna Rutecka | Iwona SobotkaOceń: Michał Wołowski