Janusz Grabowski (historyk)

Nauka i edukacja

Janusz Grabowski to uznawany profesor nauk humanistycznych, który przyszedł na świat w 1958 roku w Mławie. Jako polski historyk oraz mediewista, specjalizuje się w naukach pomocniczych historii oraz archiwistyce. Jego wiedza i doświadczenie znajdują odzwierciedlenie w pracy, jaką wykonuje w Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie, gdzie angażuje się w różnorodne projekty badawcze.

Grabowski jest także członkiem Mazowieckiego Zespołu Badawczego w dostęp w Instytucie Historii PAN w Warszawie, co potwierdza jego znaczącą rolę w polskim środowisku historycznym. Ponadto, jego członkostwo w Zarządzie Towarzystwa Miłośników Historii w Warszawie świadczy o jego aktywnym udziale w popularyzacji historii oraz działaniach na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego.

Życiorys

Janusz Grabowski, uznany historyk, jest absolwentem historii oraz archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie miał zaszczyt być uczniem profesora Kazimierza Jasińskiego. Po ukończeniu studiów, zdobył cenną wiedzę, uczestnicząc w Międzynarodowym Kursie Dyplomatyki i Paleografii Łacińskiej w Archivio di Stato di Bari we Włoszech.

W 1998 roku uzyskał stopień doktora, broniąc dysertacji na temat Kancelarie i dokumenty książąt mazowieckich w latach 1341–1381. Praca ta skupiała się na ośrodkach zarządzania oraz kultury, a jej obrona odbyła się pod kierunkiem prof. Kazimierza Jasińskiego, jednak ostateczne przygotowanie podjął profesor Jan Pakulski po śmierci mentora. Dodatkowo, w 2013 roku, uzyskał stopień doktora habilitowanego za rozprawę zatytułowaną Dynastia Piastów mazowieckich. Studia nad dziejami Mazowsza, analizującą intytulację i genealogię książąt mazowieckich.

W roku 2024 Janusz Grabowski zasłużenie otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych. Jego zainteresowania naukowe obejmują przede wszystkim genealogię Piastów oraz dzieje polityczne, skarbowość i dwór książęcy na Mazowszu w okresie średniowiecza. Przeprowadza także badania w dziedzinie nauk pomocniczych historii, szczególnie koncentrując się na dyplomatyce, paleografii, sfragistyce, edytorstwie, a także na historii Warszawy i innych miast mazowieckich, kancelarii oraz elit umysłowych w średniowieczu.

Wybrane publikacje

W twórczości publikacyjnej Janusza Grabowskiego możemy znaleźć szereg znamienitych dzieł, które ukazują różnorodność jego badań oraz zaangażowanie w tematykę historyczną. Oto niektóre z nich:

  • Między Polską, Luksemburgami, Litwą a Zakonem Krzyżackim. Uwagi nad zhołdowaniem Mazowsza przez Kazimierza Wielkiego, [w:] Europa środkowa i wschodnia w polityce Piastów, red. K. Zielińska-Melkowska, Toruń 1997, s. 121-138,
  • Kolekcja Tomasza Niewodniczańskiego w Bitburgu, „Archeion”, t. 97, 1997, s. 99-111,
  • Kancelarie i dokumenty książąt mazowieckich w latach 1341-1381. Ośrodki zarządzania i kultury, Warszawa 1999,
  • Z dziejów stosunków Polski z zakonem krzyżackim w Prusach (XIII-XVI wiek), Warszawa 2006,
  • Ustrój i organizacja władz Starej i Nowej Warszawy w epoce książąt mazowieckich (XIV-XVI wiek), „Rocznik Warszawski”, t. 36, 2008, s. 61-80,
  • Grunwald 600 lat chwały, Warszawa 2010,
  • Dynastia Piastów mazowieckich. Studia nad dziejami Mazowsza, intytulacją i genealogią książąt, Kraków 2012, wyd. 2, Kraków 2016,
  • Dzieje archiwów polskich w okresie staropolskim, [w:] Archiwa wczoraj i dziś, red. K. Kozłowski, W. Stępniak, Warszawa 2012, s. 85-93,
  • Elita umysłowa na dworze i w kancelarii książąt mazowieckich w okresie późnego średniowiecza (II poł. XV w. – 1526 r.) „Archeion” t. 115, 2014, s. 403-432,
  • Kancelarie książęce na Mazowszu (do 1526 r.) [w:] Dyplomatyka staropolska, red. T. Jurek, Warszawa 2015, s. 213-252,
  • „Annales seu cronicae” Jana Długosza jako źródło do genealogii Piastów, [w:] Jan Długosz (1415-1480) życie i dzieła, red. L. Korczak i in. Kraków 2016, s. 151-168,
  • Wizerunki książąt i księżnych mazowieckich. Przyczynek do ikonografii władców Mazowsza, [w:] Kościół w Polsce a sąsiedzi, red. J. Grabowski, T. Rutkowski, Warszawa 2017, s. 63-84,
  • The Masovian Metrica. Registry of the Masovian Principality, in. Polish Crown Metrica, Warszawa 2017,
  • Poczet książąt i księżnych mazowieckich, Kraków 2019,
  • Dzieje Makowa w czasach Piastów Mazowieckich, [w:] Dzieje Makowa Mazowieckiego, t. 1, red. J. Szczepański, Maków Mazowiecki-Pułtusk 2020, s. 17-85,
  • Władysław Łokietek – odnowiciel Królestwa Polskiego, Warszawa 2020,
  • Sojusznicy i rywale. Polityka Piastów mazowieckich wobec Władysława Łokietka, w: Władysław Łokietek – odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae, red. J. Grabowski, ks. W. Graczyk, H. Wajs, Warszawa 2021, s. 85-112,
  • Dworzanie i pokojowcy księcia mazowieckiego Janusza II (1471-1495). Studium prozopograficzne, „Miscellanea Historico-Archivistica”, t. XXVII, Warszawa 2021, s. 7-36,
  • Janusz II książę mazowiecki pretendent do tronu polskiego (1455-16 lutego 1495), Kraków 2023,
  • Matricularum Regni Poloniae Summaria, pars V Sigismundi Augusti regis tempora complectens (1548–1572), volumen 1–2. Index personarum et locorum, contexuerunt: J. Grabowski, M. Kulecki, Varsoviae 2023,
  • Rachunki Janusza II księcia mazowieckiego z lat 1477-1485, 1487-1490, wyd. Janusz Grabowski, Kraków 2024,
  • Inkorporacja Mazowsza do Królestwa Polskiego w okresie panowania Jagiellonów. Zarys problematyki, [w:] Człowiek twórcą historii, t. 2, red. K. Mikulski, Z. Noga, Białystok 2024, s. 91-114.

Przypisy

  1. a b c Prof. dr hab. Janusz Grabowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 04.11.2024 r.]
  2. Krzysztof Pikoń, Agnieszka Sokołowska, Krystyna Pikoń Kronika Nauki Polskiej 2011-2014, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2015, s. 329-330.
  3. Grabowski, Janusz (archiwista). Katalog elektroniczny Biblioteki Narodowej. [dostęp 30.01.2018 r.]
  4. Sylwetka na stronie publikacji „Dynastia Piastów Mazowieckich. Studia nad dziejami Mazowsza, intytulacją i genealogią książąt", Wydawnictwo Avalon T. Janowski, Kraków 2012.

Oceń: Janusz Grabowski (historyk)

★★★★★
Średnia ocena:4.84 Liczba ocen:13