Dominik Staszewski

---

Rodzina

Dominik Staszewski, był synem Florentyna Euzebiusza Delfina oraz Józefy z rodu Wojciechowskich. Jego życie osobiste zapisało się w historii w 1889 roku, kiedy to w Szydłowie sformalizował swoje połówkę, żeniąc się z Anną Honoratą Majewską, która miała swoje korzenie w tej samej miejscowości.

Anna była córką Modesta oraz Anny z Gruzlewskich. Wspólne życie Staszewskich zaowocowało trojgiem dzieci. Ich potomkami zostali: Jerzy, który żył w latach 1890–1968, Stefan, urodzony w 1896 roku, a także Marta Jadwiga, urodzona w 1900 roku, która związała się z rodziną Szypułkowskich po swoim ślubie.

Życiorys

Dominik Staszewski, znany z wielkiego zaangażowania w życie kulturalne i społeczne, ukończył Gimnazjum Gubernialne w Płocku, a następnie w 1887 roku podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Po ukończeniu nauki, w latach 1896–1907 sprawował urząd sędziego pokoju w Jednorożcu, znajdującym się w Puszczy Zielonej. W tym czasie posiadał działkę ziemi we wsi Stegna, na której eksperymentował z nowymi technikami rolniczymi.

Wyniki jego pracy miały na celu podniesienie poziomu kultury rolnej wśród lokalnych mieszkańców Kurpii, którzy korzystali z jego doświadczeń. W 1903 roku Staszewski był jednym z założycieli Szkoły Handlowej w Mławie, obecnie znanej jako II Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego w Mławie.

Po roku 1907 do momentu swojej śmierci, pełnił funkcję notariusza w kancelarii hipotecznej w Płocku. Staszewski aktywnie uczestniczył w życiu towarzyskim jako członek Zarządu Towarzystwa Naukowego Płockiego i był inicjatorem reaktywacji działalności tej organizacji. Ponadto, jego zaangażowanie można było dostrzec w innych płockich stowarzyszeniach, takich jak Płockie Towarzystwo Wioślarskie.

Angażował się również w Mławskie Towarzystwo Śpiewacze Lutnia, co dodatkowo podkreślało jego pasje artystyczne. Jego twórczość pisarska miała swoje miejsce w wielu czasopismach. Publikował artykuły w „Echach Płockich i Łomżyńskich”, „Głosie Płockim” (gdzie był członkiem komitetu redakcyjnego), w „Kurierze Płockim”, „Gazecie Ludowej”, „Gazecie Codziennej” oraz „Gazecie Polskiej”.”

Teksty Staszewskiego były często przedrukowywane lub streszczane w takich publikacjach jak „Kurier Warszawski”, „Kurier Rolniczy” czy „Gazeta Świąteczna”. W 1912 roku założył spółdzielnię tytoniową „Spójnia”, która skupiała się na produkcji i zatrudniała 31 pracowników.

Dominik Staszewski zmarł w Płocku, a jego życiorys zakończył się w miejscu, które było mu bliskie. Spoczywa na starym cmentarzu parafialnym. W Mławie jego pamięć jest uhonorowana poprzez nadanie jednej z ulic jego imienia.

Publikacje

Dominik Staszewski to wybitny autor, którego prace wniosły znaczący wkład w badania nad kulturą i społeczeństwem regionów polskich. Jego opublikowane dzieło z 1903 roku nosi tytuł Moralność i umoralnienie Kurpiów, które jest fragmentem z gazety „Echa Płockie i Łomżyńskie”. Praca ta ma na celu ukazanie, jak szczególne warunki życia wpłynęły na rozwój społeczny, gospodarczy oraz kulturalny Kurpiów. Krytycznie odniósł się do fenomenu masowej emigracji zarobkowej z Kurpiowszczyzny do takich miejsc jak Prusy czy Ameryka.

Ważnym osiągnięciem Staszewskiego są również inne publikacje, które przyczyniły się do zrozumienia lokalnej historii i kultury:

• Zarys historyczny Ziemi Dobrzyńskiej (1908; współautor: Aleksander Maciesza),
• Mława. Opis historyczny (1907),
• Dawne kościoły płockie (1912).

---

Oceń: Dominik Staszewski

---